Marcel Duchamp Hayatı ve Eserleri

Marcel Duchamp (1887 – 1968)

Fransız Kübist Ressam, Heykeltıraş, Yazar Marcel Duchamp 1887’de Fransa Blainville’de dünyaya geldi. 1904 yılında lise öğrenimini tamamladıktan sonra Paris’te bulunan ağabeylerinin yanına giderek Julian Akademisi’nde eğitimine devam etti.

Kariyerinin ilk dönemlerinde izlenimciliğin etkisinde kalan Duchamp’ın izlenimci tarzda yaptığı ilk eseri “Marcel Lefrançois’nın Portresi” adlı eseri oldu. 1908’de Paris’in yakınlarında bulunan Neuilly’ye yerleşerek 1913 yılına dek burada “Courrier Français” gazetesinde çalıştı.

Sonraki dönemlerde fauvizm ve kübizmin etkisiyle eserler üretti. 1912 yılında yaptığı “Merdivenden İnen Çıplak” adlı tablosuyla fütürizme yaklaştı. 1912 yılı, sanatçı için çok verimli ve başarılı bir yıl olmuştu.

Sonraki yılda sanatında yeni gelişmeler yaşandı. Bu yılda ilk “ready made” lerini (oldukları gibi alınıp alaycı bir biçimde sanat eseri olarak gösterilen günlük eşyalar) yaptı. “Karşı Sanat” diye nitelenen bu anlayışla ürettiği eserlerle dadacılık akımının öncüsü oldu ve dadacılık, 1915’ten sonra giderek yayıldı.

New York

1915 yılında New York’a giden Marcel Duchamp, orada arkadaşı Francis Picabia ile tekrar karşılaştı ve 1918 yılına kadar orada kaldı. Geri döndüğünde ünlü bir kişi gibi karşılandı. O yıllarda önemli eseri “Büyük Cam” üzerinde çalışmaya başladı.

1916’da İlk “Yarım Ready-Made” “Gizli Numarayla”yı yaptı. Duchamp, 1918’den sonra, resim yapmayı bıraktı ve Buenos Aires’e gitti. Burada günlerini sanattan uzak satranç oynayarak geçiren sanatçı, bir süre sanata karşıt tutum sergiledi. Paris’e döndüğünde Picabia, Ribemont-Dessaignes, Pierre de Massot, Jacques Rigaud’ın da aralarında bulunduğu dada grubuna katıldı.

1920’de Katherine Dreier ve Man Ray ile birlikte “Societe Anonyme” adında uluslararası bir çağdaş sanat koleksiyonu kurdu. 1922’de “Büyük Cam” adlı ünlü eserini yapmak üzere New York’a döndü ve 1924 yılında eserini tamamladı. 1942’de kalıcı olarak New York’a yerleşen sanatçı 1944’ten itibaren Max Ernst ve Andre Breton ile birlikte sürrealist dergi VVV’yi yayınlamıştır. Duchamp’ın bir pisuvara imza atıp sergilemesi ile ortaya çıkan ve tüm sanat çevrelerini şok eden çalışması “pisuvar”, 2004 yılında 500 modern sanat uzmanının katıldığı bir anketle dönemin modern sanatı içinde en önemli eser seçilmiştir. Duchamp’ın günümüzde halen sanatçılar üzerindeki etkisi devam etmektedir.