İçeriğe geç
ana sayfa » MAKALELER-RÖPORTAJLAR » Düşünce - Felsefe » Mısır Resminde Teknik ve Üsluplar

Mısır Resminde Teknik ve Üsluplar

    Mısır Resminde Teknik ve Üsluplar
    Mısır Resminde Teknik ve Üsluplar

    Mısır Resminde Teknik ve Üsluplar

    Mısır duvar resimleri kayaların yüzeyleri üzerine yapılıyordu. Başlangıçta ressamlar kaya üzerinde oyuk bir yüzey meydana getirmenin güçlüğünü çekmişlerdir. Boyanın duvara yedirilmesi için oyuk yüzeylerin içinin kalın bir boya tabakasıyla doldurulması gerekiyordu. Ama sonraları kaya yüzeyi üzerinde böyle bir işlemi gerektirmeyecek bir yöntem bulundu. Bu yöntemde ressamlar girintili çıkıntılı olan yüzeyi hafifçe düzlettikten sonra kalın bir kil tabakasıyla sıvıyorlar ve üzerine ince bir alçı tabakası sürdükten sonra resim yapmaya elverişli yeni bir yüzey elde ediyorlardı.

    XIX-XX. sülalelerin hüküm sürdüğü Ramsesler çağında ise bu resim yüzeyini hazırlama işinin daha az özenli olduğu görülüyor. Ressamlar bu çağda kili üstünkörü sıvamışlar, çoğunlukla sadece düzeltilmiş kaya yüzeyi üzerini çizip boyamışlardır. Bu resimler günümüze kadar fazla bozulmadan gelmelerini kuru iklim şartlarına borçludur. Nitekim bu resimler keşfedilip de sık sık gezilip görülmeye başlandıklan sonra daha çok yıpranmışlardır.

    Mısırlı ressamların başlangıçta fırça yerine saz ve kamış saplarını kullandıkları anlaşılıyor. Bunlar ucu yontulmuş bitki parçalarıydı. Daha sonraları palmiye liflerinden yapılmış fırçalar kullanmaya başlamışlardır. Küçük kasecikleri ve çukur deniz kabuklarını da boyalarını koymak için kullanıyorlardı. Kuşkusuz Mısır resminin en karakteristik olan ve dünya sanat tarihinde ona büyük önem kazandıran yanı üslup özellikleridir. Mısır resimlerinde görülen figürler ve olaylar derinlik duygusunun ötesinde daima düz bir yüzey anlayışı içinde tasvir edilmişlerdir.

    Figürlere derinlik duygusu yaratacak herhangi bir hareket vermekten daima kaçınılmıştır. İnsan vücudunun resmedilmesinde bacaklar tamamen profilden, gövde ve omuzlar cepheden, yüz profilden ve gözler daima cepheden gösterilmiştir. Bu değişmez yöntemle figür yapma alışkanlığının çarpıcılığı besbellidir. İşin şaşılacak yanı bu sıkı kuralların yüzyıllarca korunabilmiş olmasıdır. Kuşkusuz katı ve donuk görünen bu yöntem içinde adeta ölüme verilmiş bir canlılık göze çarpmaktadır.

    Heykel Örnekleri

    Mısır heykel örneklerinin adeta büyük kütle değerlerini inkar eden geometrik katılıklarında sürekli bir hayat soluğunun duyulması aynı nedenle üslup anlayışına bağlanmaktadır. Bu bakımdan Mısır resim sanatı hem tektanrıcı yüzyıllarda, hem de modern çağda geçerli olan çeşitli soyut şema anlayışlarının da kaynaklarından biridir. Mısır resminde doğal perspektifin yasaklanmış gibi görünür olmasında, mezar odalarının sükunetine uymak gibi bir zorunluk da vardır.

    Anıtsal süreklilik ancak böyle bir hareket donukluğu içinde sağlanabilirdi. Ayrıca Mısır resminin, narratif (hikayeci) bir eğilimde olması da resimlerin yüzeysel bir anlayışla yapılmasında rol oynamıştır. Mısırlılar çok defa resim yüzeylerindeki boşlukları yazıyla doldurmuşlardır. Bir yandan da bu resim sanatı büyüsel bir öze sahip çıkarak, illüstrasyonu aşan ve eşyaya gerçeklik yükleyen bir anlam taşımıştır.

    Büyüsel ve hikayeci resim yollarının bir arada bulunuşu resim düzenlerinde büyük bir açık seçikliği gerekli kılmaktadır. İşte bu yüzden de bütün fazlalıkların atıldığı bir şemacılık kendini göstermiştir. Resimlerdeki boyutlar figürün ait olduğu dinsel ya da toplumsal değere göre değişmektedir. Firavunlar ve tanrılar çoğunlukla öteki insanlardan daha büyük gösterilmişlerdir. Resimlerde yer alan başka figürlerse, soylu ya da hizmetçi, köle oluşlarına göre farklı ölçülere sahiptirler.

    Grup halinde resmedilen tutsak toplulukları diz çökmüş yığınlar halindedir. Genellikle tapınaklardaki payeler üzerinde gösterilen firavun ve tanrılar normal boy ölçülerindedirler. Öbür tasvirlerin büyüklüğü de onlarla orantılıdır. Mezar odalarında ve koridorların duvarlarında yer alan resim dizilerindeyse, ölçülerin oldukça küçük olduğu görülür. Uzun resim dizilerinde ya ölü gömme törenine ait geçitler ve bunlar gibi birbirine bağlı sahneler ya da birbirleriyle bağlantısı olmayan başka başka sahnelerin yer aldığı, sözgelişi bir av sahnesini, el işçiliğine ait bir başka sahnenin izlediği düzenlemeler görülür.

    Kaynakça

    Sezer Tansuğ

    Resim Sanatının Tarihi

    Mısır Resim sanatı ile ilgili diğer yazılar

    Mısır Resim Sanatı

    Mısır Resminde Konular

    Mısır Resminde Renk


    CANVASTAR®

    Türkiye'nin En Zengin ve Kaliteli Kanvas Tablo Koleksiyonu

    Siteye Gidin