Mehmet Ruhi Arel (1880 – 1931)
Türk ressam Mehmet Ruhi Arel 1880’de İstanbul’da doğdu. Bahriye Mektebi’ni (1900) ve Sanayi-i Nefise’yi (Güzel Sanatlar Akademisi) bitirdikten (1909) sonra Paris’e gitti. Paris Güzel Sanatlar Ulusal Yüksek Okulu’nda Fernand Cormon‘un yanında beş yıl çalıştı.
Birinci Dünya savaşı başlayınca yurda dönüp, Akademi’de perspektif öğretmenliğine atandı. Ama bir süre sonra, Akademi’deki sanat eğitimini, çağın gidişine uygun görmediği için görevinden ayrıldı. Darüleytam, Kabataş, Namık Kemal, Kız Muallim okullarında ve Bahriye’de resim öğretmenliği yaptı.
Bir ara yeniden Akademi’ye döndüyse de, yapılmasını istediği yenilik ve reformlar, ancak ölümünden birkaç yıl sonra gerçekleştirilebildi. Ressamlar Cemiyeti’nin kurulmasında büyük katkısı olan sanatçının resimleri, yaşadığı dönemde Almanya, Avusturya ve İtalya’daki karma sergilere gönderilmiştir.
Özellikle perspektif bilgisi, Ahmet Ziya Akbulut‘un perspektif bilgisi kadar geniş olan sanatçı, Birinci Dünya savaşından hemen sonra, Şişli’de Enver Paşa tarafından açılan atölyede, çağdaşı birçok ressamla birlikte çalışmış, kahramanlık konuları içeren kompozisyonlar yapmıştır.
Yaşadığı dönemde yeterince anlaşılıp değerlendirilmemiş bir sanatçı olan Mehmet Ruhi Arel, özellikle yöresel nitelikli yapıtlarıyla çağdaş Türk resminde bir “yol açıcı” kimliği taşır. Birçok tablosunda (özellikle İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’ndeki büyük Taşçılar kompozisyonu) toplumsal içerikli figürlere öncelik vermiş, halk yaşamına bir gözlemci tutumuyla eğilmiştir.
Geniş rahat fırça tuşları, kapsamlı figür çalışmaları, konuyu bütünsel açıdan kavrama yeteneğiyle, kuşağı içinde ayrıcalıklı bir yeri vardır. Çok figürlü büyük boyutlu kompozisyonlarında, Osman Hamdi Bey’in başlatmış olduğu geleneğin içinde yer alır gibi görünürse de, daha çok Hoca Ali Rıza‘nın çizgisine yakındır.
Sanatçının eserlerinden örnekler
